manifesto-nl.txt

Het Guerilla Open Access Manifest

Informatie is macht. Maar net zoals bij alle andere machtsvormen, zijn er
diegene die alle macht voor zichzelf willen houden. Het gehele wetenschappelijke
en culturele erfgoed, dat over de eeuwen heen in boeken en tijdschriften werd
gepubliceerd, wordt in toenemende mate gedigitaliseerd en afgesloten door een
handvol private bedrijven. Wil je documenten van de meest gerenommeerde
onderzoeken binnen de wetenschap lezen? Dan zal je grote bedragen moeten betalen
aan uitgevers zoals Reed Elsevier. 

Een aantal pogen dit reeds te veranderen. De ‘Open Access’-beweging heeft al
dapper gevochten om te verzekeren dat wetenschappers hun eigen copyright niet
weggeven. Zij zorgen dat hun werk op het internet wordt gepubliceerd, onder
voorwaarden die iedereen hiertoe toegang geeft. Maar zelfs in het beste scenario
zal hun werk alleen bijdragen tot publicaties in de toekomst. Alles wat voorheen
gepubliceerd werd, zal verloren worden. 

Dat is een te hoge prijs die we moeten betalen. Academici ertoe verplichten om
te betalen bij het lezen van het werk van hun collega’s? Het scannen van
volledige bibliotheken maar enkel degene met toegang tot Google toelaten om deze
te lezen? Het voorzien van wetenschappelijke artikels aan de elite
universiteiten van de eerste wereld maar niet aan de kinderen van het Zuiden?
Dat is schandalig en onaanvaardbaar. 

“Daar ben ik mee akkoord,” zeggen velen, “maar wat kunnen we doen? De bedrijven
hebben de rechten, zij verdienen enorm wat geld in het vragen van toegang en het
is perfect legaal. Er is niets dat wij kunnen doen om hen te stoppen.” Maar er
is wel iets dat we kunnen doen, iets wat nu al aan de gang is. We kunnen
terugvechten. 

Aan degene die toegang hebben tot deze middelen zoals studenten,
bibliothecarissen, wetenschappers, jullie beschikken over een privilege. Je kan
jezelf spijzen met dit banket van kennis terwijl de rest van de wereld wordt
uitgesloten. Maar eigenlijk mag je, en moraal gezien kan je, dit privilege niet
voor jezelf houden. Je hebt de plicht om dit te delen met de wereld. En dat doen
jullie nu ook al: door het onderling doorgeven van paswoorden aan collega’s en
het invullen van download aanvragen voor vrienden. 

Ondertussen zijn degene die reeds uitgesloten werden niet bij de pakken blijven
zitten. Zij zijn gaan zoeken naar achterpoortjes zodat de de informatie die
wordt afgesloten door de uitgevers kan worden vrijgegeven en gedeeld worden met
hun omgeving. 

Maar al deze acties blijven op de achtergrond, verborgen in de schaduw. Het
wordt stelen of piraterij genoemd, alsof het delen van de weelde aan kennis, het
morele equivalent heeft van het plunderen van een schip en het vermoorden van de
bemanning. Maar delen is niet immoreel, het is een morele verplichting. Alleen
zij die verblind zijn door hebzucht zouden weigeren om hun vrienden een kopie te
laten maken. 

Grote bedrijven zijn natuurlijk verblind door hebzucht. De wetten waaronder zij
opereren eisen dat ook. Hun aandeelhouders zouden anders brand en moord
schreeuwen. En de politici werden omgekocht om zich van niets te gebaren, door
het aannemen van wetten die de uitgevers het exclusieve recht geven om kopieën
te maken. 

Er is geen gerechtigdheid in het volgen van onjuiste wetten. Het is tijd dat we
die openbaren, in de grote traditie van de volkse ongehoorzaamheid. Op die
manier kunnen we onze oppositie verklaren tegenover deze private diefstal van de
publieke cultuur. 

We moeten de informatie ontsluiten, waar zich die ook bevindt, hier een kopie
van maken en deze delen met de wereld. We moeten materiaal uit het auteursrecht
halen en toevoegen tot een archief. We moeten die gesloten databases opkopen en
publiceren op het web. We moeten dewetenschappelijke tijdschriften downloaden en
opladen naar file sharing networks. We moeten vechten om een guerilla tot Open
Access te verkrijgen. 

Indien we met genoeg zijn, over de hele wereld, zenden we niet alleen een sterke
boodschap uit die zich verzet tegen de privatisering van kennis, we maken er
misschien een zaak van het verleden van. Doe jij met ons mee? 

Aaron Swartz Juli 2008, Eremo, Italië